Symbol czujności

Mniej więcej właśnie teraz (styczeń/luty) na Bliskim Wschodzie zakwita migdałowiec. Czyni to bardzo wcześnie – wówczas, gdy pozostała część przyrody zdaje się być ciągle jeszcze pogrążona w zimowym letargu. On – jakby na przekór wszystkiemu – wypuszcza różowe pąki, niczym zwiastuny nadchodzącej wiosny. Zapewne dlatego wśród ludów starożytnych stał się symbolem czujności: widzi już przełom, choć pozostałe rośliny śpią… 

Drzewo czuwające

Migdałowiec wspomniany jest w Biblii kilkukrotnie.

Wizja migdałowca towarzyszy momentowi powołania proroka Jeremiasza. Pojawia się ona, kiedy ten przeżywa chwile zwątpienia – czuje się niekompetentny, by nieść Boże przesłanie. Przeraża go świadomość trudu i wyzwań związanych z wypełnieniem powierzonej mu misji. 

I skierował Pan następujące słowa do mnie: «Co widzisz, Jeremiaszu?» Odrzekłem: «Widzę gałązkę drzewa „czuwającego”». Pan zaś rzekł do mnie: «Dobrze widzisz, bo czuwam nad moim słowem, by je wypełnić.
Jr 1,11-12

Polski przekład stosuje w tym miejscu wyrażenie „drzewo czuwające”, aby oddać hebrajski wydźwięk nazwy drzewa migdałowego. A określane jest ono w języku hebrajskim jako „czuwające” właśnie z uwagi na bardzo wczesną porę kwitnięcia. Hebrajski zapis nazwy tej rośliny (szaqed), jak i czasownika „czuwam” (szoqed) jest niemal identyczny (שקד). Stąd w wersecie tym mamy cenną grę słów, której polski język nie jest w stanie do końca oddać: Co widzisz, Jeremiaszu? Szaqed. Dobrze widzisz, bo ja szoqed nad moim słowem, by je wypełnić.

Czyż więc wizja ta nie jest potężnym umocnieniem? Oto Pan sam potwierdza, że pojawiające się w sercu proroka przesłanie jest z Bożego natchnienia i z pewnością znajdzie swoje spełnienie – mimo że Jeremiasz z przepełniającymi go myślami czuje się samotny, jak samotne w kwitnieniu pośrodku zimy jest drzewo migdałowca. Pan jednak zapewnia: wiosna nadejdzie.

Światło Ery Mesjańskiej

Migdałowiec pojawia się także w Księdze Wyjścia, kiedy poznajemy Boże wytyczne dotyczące wykonania świecznika świątynnego – menory. Swym kształtem przypominać ma kwiaty migdałowca:

Trzy kielichy kształtu kwiatów migdałowych z pąkami i kwiatami będą na jednym ramieniu, i trzy kielichy z pąkami i kwiatami kształtu kwiatów migdałowych – na drugim ramieniu. Tak będzie na sześciu ramionach wychodzących ze świecznika. Na świeczniku zaś będą cztery kielichy kształtu kwiatów migdałowych z pąkami i kwiatami. A pąk jeden będzie pod dwoma wychodzącymi z niego ramionami z jednej bryły i pąk jeden pod dwoma [następnymi] ramionami świecznika z jednej bryły. Tak [niech będzie] pod sześcioma ramionami wychodzącymi ze świecznika. Pąki te i ramiona będą wychodzić z samego świecznika i będą [wykonane] z jednej bryły szczerego złota. I uczynisz siedem lamp, i ustawisz te lampy w ten sposób, ażeby oświecały tę stronę, która jest przed nimi. 
Wj 25,33-37

Światło menory symbolizuje dwie związane ze sobą rzeczywistości. Z jednej strony jest ilustracją powołania Izraela, aby był światłością dla narodów. Z drugiej – wskazuje na Mesjasza i Erę Mesjańską. Mędrcy żydowscy uważają, że światło Ery Mesjańskiej jaśniało przed stworzeniem świata. Później zostało ukryte. Czynności kapłańskie związane z oporządzaniem świecznika (takie jak przycinanie knotów czy napełnianie zbiorniczków oliwą) były jak wznosząca się do Boga modlitwa o objawienie światu prawdziwej światłości Jego wiecznego Królestwa. Istotnie ogarnie ona ziemię, gdy Jezus powróci w chwale. W opisie wizji św. Jana dotyczącej Nowego Jeruzalem czytamy:

Miastu nie trzeba słońca ni księżyca, by mu świeciły, bo chwała Boga je oświetliła, a jego lampą – Baranek. 
Ap 21,23

Uderzająca jest owa symbolika: oto kwiaty „drzewa czuwającego” zwiastują światło Ery Mesjańskiej!

Powołani by czuwać

Z kart Ewangelii wiemy, że Jezus zwracał szczególną uwagę na postawę czuwania. Ilekroć nawiązywał do swojego powtórnego przyjścia jednocześnie nawoływał do czujności.

Czuwajcie więc, bo nie wiecie, kiedy pan domu przyjdzie: z wieczora czy o północy, czy o pianiu kogutów, czy rankiem. By niespodzianie przyszedłszy, nie zastał was śpiących. Lecz co wam mówię, mówię wszystkim: Czuwajcie! 
Mk 13,35-37

Wtedy podobne będzie królestwo niebieskie do dziesięciu panien, które wzięły swoje lampy i wyszły na spotkanie pana młodego. Pięć z nich było nierozsądnych, a pięć roztropnych. Nierozsądne wzięły lampy, ale nie wzięły z sobą oliwy. Roztropne zaś razem z lampami zabrały również oliwę w naczyniach. Gdy się pan młody opóźniał, zmorzone snem wszystkie zasnęły. Lecz o północy rozległo się wołanie: „Pan młody idzie, wyjdźcie mu na spotkanie!” Wtedy powstały wszystkie owe panny i opatrzyły swe lampy.  A nierozsądne rzekły do roztropnych: „Użyczcie nam swej oliwy, bo nasze lampy gasną”. Odpowiedziały roztropne: „Mogłoby i nam, i wam nie wystarczyć. Idźcie raczej do sprzedających i kupcie sobie!”. Gdy one szły kupić, nadszedł pan młody. Te, które były gotowe, weszły z nim na ucztę weselną, i drzwi zamknięto. W końcu nadchodzą i pozostałe panny, prosząc: „Panie, panie, otwórz nam!”. Lecz on odpowiedział: „Zaprawdę, powiadam wam, nie znam was”. Czuwajcie więc, bo nie znacie dnia ani godziny. 
Mt 25,1-13

Uważajcie na siebie, aby wasze serca nie były ociężałe wskutek obżarstwa, pijaństwa i trosk doczesnych, żeby ten dzień nie przypadł na was znienacka, jak potrzask. Przyjdzie on bowiem na wszystkich, którzy mieszkają na całej ziemi. Czuwajcie więc i módlcie się w każdym czasie, abyście mogli uniknąć tego wszystkiego, co ma nastąpić, i stanąć przed Synem Człowieczym.
Łk 21,34-36

Jeśli więc czuwać nie będziesz, przyjdę jak złodziej*, i nie poznasz, o której godzinie przyjdę do ciebie.
Ap 3,4

Także i w listach apostolskich znajdujemy sporo na temat potrzeby czuwania:

Nie śpijmy przeto jak inni, ale czuwajmy i bądźmy trzeźwi!
1 Tes 5,6

Czuwajcie, trwajcie mocno w wierze, bądźcie mężni i umacniajcie się!
1 Kor 16,13

Ty zaś czuwaj we wszystkim, znoś trudy, wykonaj dzieło ewangelisty, spełnij swe posługiwanie!
2 Tm 4,5

Istota czuwania

Kiedy więc wpatrujemy się dzisiaj w biało-różowe kwiaty migdałowca możemy uczuć się od tego roślinnego pioniera, co znaczy czuwać. 

Czuwać zatem znaczy nie tylko wypatrywać znaków, drżeć, by nie przegapić któregoś z nich. Z pewnością to też, ale nie tylko… Czuwać, znaczy więcej: żyć w taki sposób, jakby pewne okoliczności już miały miejsce. Innymi słowy czuwać to być jak migdałowiec: BYĆ ZNAKIEM, być zwiastunem pewnych rzeczywistości, tak jak on jest zwiastunem wiosny, podczas gdy cały świat jeszcze śpi zimowym snem. 

 

Ktoś przytoczy tu zapewne stare polskie przysłowie: „Jedna jaskółka wiosny nie czyni”. I owszem. Ale z pewnością ją zapowiada. Jeśli więc w rzeczywistości duchowej mielibyśmy być jaskółką, to chcielibyśmy być właśnie tą pierwszą.

Szalom!

Bądź na bieżąco, zapisz się na Newsletter!

Udało się! Będziemy w kontakcie!

Coś poszło nie tak...

Wypełniając ten formularz wyrażasz zgodę na przetwarzanie przez Administratora podanych danych osobowych w celu dostarczenia Newslettera. Możesz z łatwością zmienić lub cofnąć raz wyrażoną zgodę w dowolnym momencie. Więcej informacji w Polityce Prywatności.